Taniec to układ rytmicznych ruchów ciała, powstających spontanicznie pod wpływem bodźców emocjonalnych lub świadomie wyrażających pewne stany psychiczne, skoordynowanych ze zrytmizowaną muzyką lub elementami rytmicznymi. Tańce mogą być podzielone i opisane ze względu na rodzaj choreografii, rodzaj ruchów lub historyczne pochodzenie.
Bachata
Bachata to bardzo zmysłowy i erotyczny taniec, podczas którego partnerzy tańczą blisko siebie, stykając się ciałami, tworząc niemal jedną, poruszającą się zgodnie całość. Bachata dzieli się na trzy podstawowe style: dominicana, moderna oraz sensual.
Dominicana – przypomina latynoamerykańskie tańce (zwłaszcza cha-chę) i jest oryginalnym, powstałym jako pierwszy, stylem bachaty. Charakteryzuje się szybkim tempem tanecznym i dość skomplikowanymi krokami. Tempo rozliczane jest na 4. Krok podstawowy, zwany box step, nie sprawia wiele trudności, ponieważ tańczony jest poprzez odstawianie i dostawianie do siebie stóp do boku. Ściślej ujmując, aby wykonać box step, należy wykonać krok do boku w prawo (chasse) i dostawić lewą nogę do prawej, następnie powtórzyć tę sekwencję raz jeszcze i na „cztery” dostawić lewą nogę, dotykając palcami podłogi i wykonując ruch biodrem w lewo.
Moderna – jest uproszczeniem dominicany. W tym stylu tanecznym piosenki są znacznie wolniejsze, romantyczne i zmysłowe. Moderna charakteryzuje się łatwą techniką taneczną, co sprawia, że jest często wybierana przez miłośników bachaty. Szczególnie przez pary, które chcą jeszcze bardziej zbliżyć się do siebie za pomocą tańca. Wolniejsze tempo sprawia, że dużo łatwiej jest wykonać efektowne obroty i przełożenie partnera. Moderna zazwyczaj polecana jest osobom rozpoczynającym przygodę z tym karaibskim tańcem. Krok podstawowy to uproszczenie box stepu, znanego z dominikańskiej odmiany. Rozpoczyna się trzema krokami w lewo z dostawieniem (czyli tap) na „cztery” i kończy na trzech krokach w prawo, także z tap na „cztery”.
Sensual – jest to najbardziej zmysłowa i sensualna odmiana bachaty. Charakteryzuje się ruchem całego ciała, a partnerzy często wyglądają tak, jakby byli jednością. To dlatego, że w sensual ruch prowadzony jest głównie z bioder. Często jedna z nóg partnera ląduje między nogami partnerki i odwrotnie, aby maksymalnie zbliżyć się do siebie i prowadzić krok wspólnie. Bardzo ważny jest tutaj kontakt wzrokowy, ponieważ to on nadaje erotyzmu bachacie. Sensual tańczony jest do powolnej muzyki, ale wcale nie powoduje to ułatwienia tego stylu. Jest bardzo trudny technicznie i częstokroć uczy się go jedynie na zaawansowanych kursach bachaty. Częste kroki w tej odmianie bachaty, to tak zwane „falki”, które najczęściej wykonuje partnerka oraz zmysłowe ruchy bioder i kręcenie pupą. Partner ma za zadanie prowadzić partnerkę i eksponować jej ciało.
Tańce standardowe
Tańce standardowe to grupa tańców prezentowanych na turniejach tańców towarzyskich. Zaliczają się do nich (w odpowiedniej turniejowej kolejności):
– Walce angielski
– Tango
– Walca wiedeński
– Fokstrot
– Quickstep
Charakterystyczny jest ubiór pary tanecznej: mężczyzna występuje we fraku i lakierkach, a kobieta w długiej, zwiewnej sukni i pantoflach na obcasie. Ustandaryzowaniem wszystkich tańców i włączeniem ich do programu turniejowego zajęli się członkowie Imperial Society of Teachers of Dancing (ISTD). Nie dotyczyło to początkowo walca wiedeńskiego, który dla Anglii nie był zbytnio wart zainteresowania, a walc angielski był tym jedynym właściwym. W późniejszym czasie również i walc wiedeński dołączył do tej grupy tańców.
Tańce latyno-amerykańskie
Tańce latyno-amerykańskie to grupa tańców prezentowanych na turniejach tańców towarzyskich, obok tańców standardowych. Do grupy tej zaliczają się (w odpowiedniej turniejowej kolejności):
– Cha-cha
– Samba
– Rumba
– Pasadoble
– Jive
Tańce latyno-amerykańskie są najczęściej szybkie, dynamiczne, o wyrazistej muzyce. Ważne w nich są zmysłowe ruchy bioder i całego ciała. W tych tańcach ważna jest izolacja ciała, czyli odizolowanie górnej partii ciała, od dolnej. Do tych tańców ubiór jest inny niż do tańców standardowych. Mężczyzna nie musi zakładać fraka, jednakże kolor jego stroju powinien współgrać z kolorem stroju partnerki. Jeśli chodzi o obuwie, to panie zakładają odkryte buty na obcasie, a panowie buty na obcasie. Tańce te rozwinęły się głównie w XX wieku ale swoje początki mają w XIX wieku, gdy zaczęły się mieszać różne rytmy muzyki amerykańskiej, indiańskiej i hiszpańsko-portugalskiej.
Tańce użytkowe
Tańce użytkowe nie są typowymi tańcami towarzyskimi ocenianymi na turniejach tanecznych. Pierwszych pieć tańców użytkowych z poniższej listy znajduje się w programie naszego kursu:
– Bachata
– Salsa
– Blues
– Rock&roll
– Discofox
– American smooth
– Beguine
– Boogie
– Boogie – woogie
– Boston
– Calypso
– Carioca
– Kizomba
– Charleston
– Conga
– County-dance
– Lambeth walk
– Madison
– Mambo
– Merenque
– One-step
– Polka czeska
– Reggaeton
– Shimmy
– Slow-fox
– Tango argentyńskie
– Twist
– Two-step
– Swing
Quickstep
Quickstep to taniec towarzyski należący do grupy tańców standardowych. Powstał w latach 20 XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Po raz pierwszy w Europie pojawił się w Anglii w pierwszej połowie XX stulecia, będąc poniekąd szybką odmianą fokstrota. Podobnie jak fokstrot charakteryzuje się metrum parzystym (4/4).
Przy tempie 48-50 taktów/min quickstep jest najszybszym tańcem standardowym (od 2 do 8 kroków w takcie, średnio 4). Jak każdy z tańców standardowych jest tańczony w trzymaniu zamkniętym (nie dotyczy tzw. stylu latynoamerykańskiego).
Quickstep należy do grupy tańców swingowych, jednak ze względu na szybkie tempo akcja swingowa jest mniej wyraźna niż w fokstrocie. (Akcja swingowa to przyspieszenia i zwolnienia ruchu podobne do wykonywanych przez huśtawkę, czyli swing po angielsku, będącej odpowiednio na dole i na górze).
Charakterystyczną cechą quickstepa są podskoki, sprawiające wrażenie, jakby tańcząca para poruszała się ponad powierzchnią parkietu, oraz kicki (czyli wykopy nogami w powietrze). Choć w zasadzie nie wykonuje się podskoków, szybkie tempo tańca sprawia, że przy krokach tańczonych w tempie 8/takt (czyli rozliczanych jako quick-and-quick) tancerze samoistnie wznoszą się w powietrze. Charakterystyczne figury quickstepa to np. Progressive Chasse(wrażenie unoszenia się nad parkietem), Woodpecker (z kickami) oraz Rocket (oba efekty naraz).
Na turniejach tańczy się go jako czwarty taniec standardowy, zaraz po walcu wiedeńskim w klasach tanecznych E oraz D. W klasach wyższych tańczony jest jako piąty taniec standardowy, zaraz po fokstrocie.
Walc Wiedeński
Walc wiedeński to taniec towarzyski, szybsza odmiana walca.
Tempo walca wiedeńskiego wynosi ok. 60 taktów na minutę, co przy nieparzystym metrum (zazwyczaj 3/4) daje ok. 180 uderzeń na minutę. Charakterystyczne dla tego tańca są szybkie wirowe obroty. Po raz pierwszy został wykonany w 1815, podczas kongresu wiedeńskiego stąd też jego nazwa – walc wiedeński. Walc wiedeński należy do światowego programu tanecznego i jako taki jest tańczony na turniejach tańca towarzyskiego.
Walc wiedeński jest najstarszym turniejowym tańcem standardowym. Mimo iż istnieją tańce standardowe o bardziej dostojnych ruchach, jak np. fokstrot, to taniec ten na pewno można zaliczyć do najbardziej eleganckich tańców turniejowych. Tańczy się go do muzyki, najczęściej instrumentalnej, w metrum na trzy czwarte. W muzyce silnie akcentowane jest uderzenie „na raz”. Ruchy w walcu wiedeńskim powinny być płynne. Najtrudniejsze jest uzyskanie efektu płynności.
Na taniec ten składa się pięć podstawowych figur: krok zmienny, obrót w prawo, obrót w lewo, fleckerl w prawo, fleckerl w lewo. W turniejach, gdzie nie ma ograniczeń, co do figur również: left whisk, contra check, oraz pivot turn.
Walc wiedeński jest tańczony płasko. Podręczniki określają to jako „no foot rise”. Kroki stawiane są na pięcie lub przodostopiu (w choreografii określane jako od podeszwy), nie na palcach. Określa się to czasem jako brak unoszenia i opadania. Nie jest to całkiem ścisłe ponieważ ruch pionowy tancerza i partnerki następuje przez pochylenie ciała, w zależności od techniki mniejsze lub większe ugięcie kolan i wreszcie samą długość kroku. Ze względu na powstanie jego następcy, walca angielskiego, walc wiedeński jest czasem pomijany na turniejach w Anglii i Stanach Zjednoczonych. Taniec ten ze względu na prostotę podstawowych kroków nadaje się do nauki dla początkujących tancerzy.
Walc Angielski
Walc angielski to taniec towarzyski będący odmianą walca.
Proste rytmicznie ruchy i obroty świadczą o silnym pokrewieństwie z walcem wiedeńskim. Taniec pochodzi z Anglii i po raz pierwszy został wykonany około roku 1910 w Londynie. Metrum 3/4, tempo 30 – 31 taktów/min., którego technikę i styl ustalono w Anglii w 1921 roku.
Jest tańcem swingowym, także metronometrycznym i wirowym. Na początku pierwszego uderzenia tańczy się płasko, pod koniec zaczyna się akcja unoszenia. W drugim kroku kontynuuje się unoszenie, zaś pod koniec trzeciego opada. Na turniejach tańca towarzyskiego jest tańczony przez pary jako pierwszy z tańców standardowych.
Walc angielski należy do klasycznych tańców turniejowych. Na kryteria oceny sędziowskiej składa się m.in. prawidłowe wykonanie wahadłowego ruchu pary, z różnymi wariantami unoszenia i opadania podczas każdego taktu.
Niezwykle istotny jest także sposób trzymania partnerów, który przez cały czas tańczenia nie powinien się zmieniać, zaś sylwetki tancerzy powinny tworzyć subtelne linie. Walc angielski jest tańczony w kontakcie – ciała tancerzy stykają się od bioder aż do mostka partnerki.
Podstawowe figury to: obrót w prawo, chasse, wirówka, promenada, whisk, open telemark, tkacz, skrzydełko, wirówka w lewo, fallaway.
Salsa
Salsa jest popularnym na całym świecie tańcem latyno-amerykańskim o pochodzeniu karaibskim rozwiniętym szczególnie na Kubie i w Ameryce, tańczonym do muzyki również nazywanej salsą.
Salsa to słowo po hiszpańsku oznaczające sos lub smak, sugerujący pikantne i aromatyczne doznania, co w odniesieniu zarówno do tańca jak i muzyki można łączyć z faktem, że salsa w warstwie muzycznej łączy elementy różnych gatunków muzycznych, a w tanecznej kroki wielu innych tańców, przy czym doznania w obu tych przypadkach są pikantne i gorące.
Salsa w muzyce narodziła się w latach 1940–1970 z fuzji rytmów afrokubańskich i karaibskich pod dużym wpływem jazzu. Rozwijała się zarówno na Kubie, w Portoryko, Nowym Jorku, jak i innych krajach latynoskich regionu Karaibów. Początkowo salsą nazywano wiele rozmaitych stylów muzycznych (Guajira, Mambo, Cha-cha, Son Montuno, Changui,Charanga) głównie za sprawą firmy nagraniowej Fania All Stars. Budziło to pewne kontrowersje wśród muzyków (patrz słynne stwierdzenie Tito Puente – Gram mambo, a nie sos). Z czasem kontrowersje ucichły i uznano, że termin ten doskonale oddaje eklektyczny charakter zarówno muzyki jak i tańca.
Salsa Rueda
Link to strony z listą nazw figur do Salsy: https://sites.google.com/a/online.kn.edu.pl/salsa/lista-figur
Rueda de Casino (także Rueda, Casino Rueda, Salsa Rueda) jest specyficznym sposobem tańczenia salsy. Może brać w niej udział od dwu do nieograniczonej liczby par ustawionych w okręgu.
W latach 1950 Rueda de Casino rozwinęła się w Hawanie na Kubie w latach 60 przez słynną grupę Guaracheros de Regla, a jednym z jej głównych twórców był Jorge Alfaro.
Ruedę prowadzi lider (w hiszpańskim – líder lub cantante), wywołujący nazwy figur, tańczonych następnie przez wszystkie pary. Figury mogą być też oznaczone przez ruchy rękami, co jest przydatne w głośnych miejscach, gdzie znaki werbalne mogą nie być usłyszane. Niektóre szkoły salsy stosują jednak własne określenia na te same figury.
Taniec polega na wykonywaniu poszczególnych figur oraz przechodzeniu w niemal każdym takcie do kolejnego partnera po okręgu. Ruedę zazwyczaj rozpoczynamy w pozycji zamkniętej [Tiempo España] figurą „Al Centro”. Przejściu z pozycji zamkniętej do pozycji otwartej służy figura „Dile que no” [Powiedz jej „nie”!]. Najczęstszą figurą ruedy tańczoną w pozycji otwartej jest „Dame Una!” [Daj mi jedną!], polegająca na równoczesnej zmianie partnerów o jedną osobę. Mężczyźni w trakcie tej zmiany zwracają się do partnerek tańczących po prawej stronie i przechodzą do nich wykonując figurę „dile que no”.
Samba
Samba to taniec brazylijski. Prawdopodobnie wywodzi się z tańca „w kółko” afrykańskich ludów Bantu, bowiem samba turniejowa tańczona jest „po kole”. Obecnie także jeden ztańców towarzyskich, wchodzący w zestaw pięciu tańców latynoamerykańskich obok rumby, cza-czy, paso doble i jive’a.
Typowe tempo samby to ok. 54-56 taktów/min. W Sambie nałożone są na siebie dwa rytmy: rytm synkopowany (ósemka z kropką, szesnastka i ćwierćnuta), rozliczany jako na „raz-e-dwa” oraz rytm składający się z czterech ósemek, rozliczany jako „raz-i-dwa-i”.
Podobnie jak w innych tańcach latynoamerykańskich, figury podstawowe można tańczyć w trzymaniu zamkniętym (prawa dłoń partnerki trzymana przez lewą dłoń partnera mniej więcej na wysokości ich wzroku, lewa ręka partnerki leży luźno na prawym barku partnera, prawa dłoń partnera na lewej łopatce partnerki) lub w trzymaniu otwartym (prawa dłoń partnerki trzymana przez lewą dłoń partnera na wysokości bioder, prawa ręka partnerki oraz prawa dłoń partnera odprowadzone naturalnie do boku na wysokości barku).
Jednak poza rzadko tańczonymi figurami podstawowymi, samba ma charakter progresywny – tańcząca para szybko przemieszcza się po całym parkiecie. Samba zwana jest tańcem kochanków. Jest tam bardzo dużo ruchów intymnych, wyrażających uczucia. Ruch samby przypomina falowanie partnerów. W wielu figurach partnerzy kolejno obiegają się dookoła, jakby starając się przechytrzyć nawzajem i wyprzedzić w drodze do mety. Tańczenie samby może też przypominać bieganie po rozżarzonych węglach, na których trzeba jak najkrócej stawać, by się nie poparzyć. Natomiast w niektórych figurach, np. w Bota Fogos, stopy wykonują ruch, niczym grabie, lub nogi ptaka, zgrabiając znalezione skarby.
By zwiększyć dynamikę i progresję tańca, ciało jest utrzymywane nad przednią częścią stóp. Charakterystyczny falujący ruch w sambie w znacznej mierze wypływa z pracy przepony polegającej na wypychaniu do przodu bioder i potem ich powrocie do tyłu.
Slow-Fox
Slow-fox to taniec towarzyski, powstały w XX wieku w Anglii z Fokstrota.
Nazwa „Slow-fox” jest używana przede wszystkim w państwach niemieckojęzycznych i Polsce, w innych krajach używa się nazwy „Slow Foxtrott”.
Slow-fox jest typowo angielskim tańcem standardowym. Charakteryzują go płynne, szerokie, miękkie ruchy. Mówi się, że jeżeli postawi się na głowie pani tańczącej Slow-foxa pełną filiżankę, ani kropla nie powinna się wylać.
Muzyka w takcie 4/4 jest ze względów historycznych bliska Jazzowi. Obecnie jest zwykle grana w tempie 27 – 29 taktów na minutę. Kroki stawiane są w kolejności „slow-quick-quick”. Pierwszy, powolny krok trwa 2 uderzenia (1/2 taktu), dwa następne po jednym uderzeniu (1/4) taktu). Slow-fox jest uważany za wyjątkowo trudny ze względu na ekstremalnie równomierny ruch pomimo kroków o różnym tempie.
Boogie-woogie
Styl gry fortepianowej zapoczątkowany przez Afroamerykanów, przeważnie w instrumentalnym bluesie, z charakterystycznymi, mocnymi figurami basowymi. Rozwinął się po1920 roku w Chicago i St. Louis.
Styl wywodzi się z instrumentalnego bluesa, przy czym często w pierwszej fazie jego rozwoju zdarzały się formy pograniczne, sąsiadujące ze stylem ragtime oraz stride piano. Utworem przełomowym jest Pinetop’s Boogie (1928) autorstwa Pinetopa Smitha, ponieważ występuje tu po raz pierwszy nazwa tego stylu. Figury basowe i melodyjne bywają bardzo żywe, powodując u słuchaczy wesoły nastrój.
Od niego swoją nazwę wziął swingujący taniec towarzyski pochodzący od tańca boston. Jest to taniec bardzo dynamiczny, o dużym zakresie ruchów. Obecnie tańczony zarówno do stylu muzycznego boogie-woogie, jak i, częściej, do rock and rolla.
Głównymi przedstawicielami boogie-woogie byli Albert Ammons, Meade Lux Lewis oraz Pete Johnson. Grywali często razem, a ich legendarnym koncertem był wspólny występ w Nowym Jorku w Carnegie Hall (1938). Po tym wydarzeniu odźwierni musieli rzekomo poprosić niektórych uczestników koncertu, by zeszli z żyrandoli, na które się powspinali.
Dzisiejsi pianiści boogie-woogie wzorują się na stylu wymienionych wyżej artystów. Styl ten przeżył znaczący renesans od początku lat 70. ubiegłego stulecia, szczególnie w Austrii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii i Holandii. Głównymi przedstawicielami boogie-woogie dziś są Axel Zwingenberger, Vince Weber, Nico Brina, Jörg Hegemann, Christian Bleiming, Michael Pewny, Christoph Steinbach, Frank Muschalle, Jean Bertrand, Martijn Schook, Silvan Zingg, Jools Holland oraz Henning Pertiet.
Discofox
Discofox należy do kategorii tańców freestyle, podobnie jak salsa, hip hop czy break dance. Taniec ten jest bardzo popularny w takich krajach jak Niemcy, Austria, Włochy, Rosja. Również w Polsce zyskuje coraz większą popularność. Na świecie znany jest również pod nazwami Discofox, Disco Swing, Hustle czy Rock Fox. Nazwy te powinny być powszechnie znane albowiem są zatwierdzone przez organizację międzynarodową – IDO (International Dance Organization).
Discofox jest na co dzień wykorzystywany na wszelakich imprezach, ale pamiętać należy, że tańczony jest również turniejowo. Muzyka dance, rytmiczna, energiczna, ruszająca nogi do tańca, ale uwaga! – nie tylko szybki łomot daje nam zielone światło do tańczenia Discofox. Wolna muzyka również tańczona jest tą techniką. Co więcej, daje tancerzom więcej czasu i możliwości dla pełnego zaprezentowania swoich umiejętności. Jest czas na pozy, zatrzymania, solowe akcje partnera czy podkreślenie/zaakcentowanie roli partnerki.
"Taniec trzeba mieć w głowie i sercu, ciało się wyćwiczy"